UME - Özel Ölçümler Laboratuvarı

8051 mikrokontrolcü, pek çok çalışma moduna sahip olan esnek bir entegredir. Programların çalışma modunu değiştirmek için özel fonksiyon registerleri değerleri okunabilir veya değiştirilebilir. Özel fonksiyon registerlerine ulaşmak aynen normal RAM data gözlerine ulaşmak gibidir. İç genel hafıza RAM 00h adresinden 7Fh adresine kadar uzanırken, özel fonksiyon registerleri 80h adresinden FFh adresine kadar uzanır. Bir önceki sayfadaki tablo özel fonksiyon registerlerinin isimlerini ve adreslerini vermektedir.

Tabloda da görülebileceği gibi, 80h adresinden FFh adresine kadar 128 data gözü bulunduğu halde, standart 8051 entegresinde bu alanların yalnızca 21 tanesi özel fonksiyon registeri olarak kullanılmıştır. Kullanılmayan bu adreslere yazmak veya okumak beklenmedik program hatalarına sebep olabilir.

Bu nedenle bizim önerimiz, özel fonksiyon registeri olarak ayrılmamış bu bölgeleri kullanmamanızdır. 8051 entegresinin daha yukarı modellerinde bu gözler farklı özel fonksiyon registerleri olarak tanımlanmış olabilir.

Not: Adres değerleri 8 ile bölünebilen tüm özel fonksiyon registerlerinde bit işlemleri yapılabilmektedir.

Bu bölümde yukarıdaki tabloda görülen tüm özel fonksiyon data gözlerini tablodaki sırasıyla kısaca tanımlamaya çalışacağız.

Bu port giriş/çıkış portlarından birisidir. Bu özel fonksiyon data gözündeki bitlerin herbiri 8051 entegresinin bacaklarından birisine karşılık gelmektedir. Örneğin port0 registerinin 0 nolu biti, entegrenin P0.0 bacağına, 7 nolu bit P0.7 nolu bacağa karşılık gelmektedir. Entegredeki P0 bacaklarından herhangi birisini 1 veya 0 yapmak için, P0 registerinde, entegre bacağına karşılık gelen bit değeri 0 veya 1 yapılır. Dolayısıyla port 0 pinleri bit adreslenebilir pinlerdir. Port 0’a yazmak veya okumak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.

Yukarıdaki komut port 0’ın pinlerinin düşük nibelini 1 yüksek nibelini 0 yapacaktır. Yukarıdaki komut verildikten sonra port 0 pinlerinin değerleri aşağıdaki gibi olacaktır.

Görüldüğü gibi porttan okuma yapmadan önce, bütün port giriş moduna getirilir. Port giriş moduna getirildikten sonra ise okuma işlemi gerçekleştirilir. Yukarıdaki komutlar port 0’a 1 bayt bilgiyi yazmak veya okumakta kullanılır. Daha önce söylediğimiz gibi port 0 istenirse pin pin de kontrol edilebilir. Bit bit kontrol için kullanılabilecek 8051 assembly komutları, SETB bit , CLR bit , CPL bit, MOV bit, C, MOV C, bit komutlarıdır. Aşağıda bu komutların nasıl kullanılabilecğine dair örnekler verilmiştir.

Daha öncedende bahsedildiği gibi dış hafıza kullanılan devrelerde port 0 düşük adres baytını ve data alışverişini gerçekleştirmek üzere multiplex görev yapar. Adres ve data alışverişi CPU kontrolü altındadır.

Bu register 8051 entegresinin yığın işaretleyici registeridir. Yığın hızlı data alışverişinin bir yoludur. Yığın (Stack) last-in-first-out, son giren ilk çıkar prensibine göre çalışan bir hafıza kavramıdır. Yığın işaretleyici, yığına en son eklenen datanın RAM hafıza adresini gösterir (TOP of stack). Yığına bir değer itilmeden önce yığın işaretleyicisinin değeri 1 artırılır. Örneğin yığın işaretleyicinin değeri 07h ise, bir PUSH komutundan sonra, yığın işaretleyicinin değeri 08h olacaktır. Yığından bir değer geri alınırken ise önce değer yığından alınır, daha sonra yığın işaretleyicisinin değeri 1 azaltılır. Yığın işaretleyicinin değeri, yığın ile çalışan tüm komutlardan sonra değişmektedir. 8051 komut kümesi içinde yığını kullanan komutlar, PUSH, POP, LCALL, RET, RETI ve kesme programı girişleridir.

8051 entegresinin ilk çalışmasıyla, yığın işaretleyicisi 07h değerini alır. Bunun anlamı yığının başlangıç adresinin 08h olduğudur. Yığın 08h adresinden yukarı doğru genişler. Bu sebeble eğer programınınzda register bankları 1, 2 ve 3 ü kullanacaksanız dikkatli olmalısınız. Bu durumda yığının başlangıcını üst hafıza elemanlarına işaretlemek gerekecektir. Örneğin yığın başlangıcı olarak 2Fh adresini kullanmak uygun olabilir. Kullanıcı yığın adresini nereden başlatacağına kendisi karar vermek durumundadır. Örneğin aşağıdaki komut yığın işaretleyicisinin başlangıç değerini 2Fh değerine atar.

DPL/DPH (data işaretleyicisi düşük ve yüksek registerleri, adres 82h ve 83h)

DPL ve DPH registerleri 16 bit bir adres oluşturmak üzere bir arada kullanılan özel fonksiyon registerleridir. Data işaretleyici, dış RAM hafıza ile veri alışverişinde ve dış kod hafıza ile ilgili bazı işlemlerde kullanılır. Data işaretleyici işaretsiz 16 bit bir sayıyı gösterdiğine göre, data işaretleyici ile 0000h dan FFFFh (0-65535) adresi aralığında hafıza adreslenebilir.

Assembler dilinde DPTR ismi ile kullandığınız data işaretleyici, aslında DPH ve DPL özel fonksiyon data gözleri tarafından oluşturulmuş 16 bit bir sayıdır. Pek çok durumda DPTR nin DPH ve DPL baytlarını ayrı ayrı işlemek durumunda kalabilirsiniz. Örneğin DPTR değerini yığına yazmak istediğinizi varsayalım. 16 bit bir değeri tek hamlede yığına yazacak bir 8051 komutu yoktur. Bu nedenle DPH ve DPL değerlerini ayrı ayrı yığına yazmanız gerekir. Öte yandan DPTR işaretleyicini bir artıran 8051 komutu olmasına rağmen DPTR işaretleyicisini bir azaltan bir 8051 komutu yoktur. Böyle bir durumda DPH ve DPL registerlerini kullanarak sizin bu azaltma işlemini yapmanız gereklidir. Data işaretleyicisi en çok dış veri hafıza ile data alışverişinde kullanılır. Bu amaçla önce data okunacak veya yazılacak hafıza adresinin değeri data işaretleyicisine yüklenir. Daha sonra MOVX komutu ile bu değer hafızadan okunur veya hafızaya yazılır. Aşağıdaki komut seti 2300H adresine 13 değerini yazmak için kullanılmıştır.

Komutları verilir. Harward mimarisine göre yapılan devrelerde, MOVC komutu yine data işaretleyicisi ile kullanılarak program hafızadan veri okunmasını sağlar. Aşağıdaki komutlar program hafızanın 0300H adresinden bir verinin okunmasında kullanılmaktadır.

Adresinden de anlaşılabileceği gibi PCON registeri bit adreslenebilir bir register değildir. Bit adreslenebilir registerlerin adreslerinin 8’e bölünebilmesi gerektiğini hatırlayınız. Bu registerin PD ve IDL bitleri CMOS entegrelerde güç kontrolü amacıyla kullanılmaktadır. Şimdi bu registerin bitlerini ve bit anlamlarını görelim.

Bit 7 SMOD seri iletişim hızı modifikasyınu bit. Bu bit SET edildiğinde seri haberleşme hızı, zamanlayıcı 1’in mod 1, 2 veya 3 ile kullanılması sonucunda hesaplanan iletişim hızının 2 katına çıkar. Bu bit 0 olduğunda, iletişim hızı zamanlayıcı 1 ile belirlenen iletişim hızı olur.

Bit 1 PD CMOS entegrelerde, entegrenin güç tüketimini azaltmakta kullanılır.

Bit 0 IDLE CMOS entegrelerin güç tüketim kontrolü için kullanılan diğer bir bit.

Zamanlayıcı kontrolü registeri standart 8051 entegresinde bulunan iki adet zamanlayıcının ayarlarının yapılmasında kullanılır. Bu register kullanılarak zamanlayıcılar çalıştırılabilir veya durdurulabilir. Bu registerde bulunan bitlerden birisi zamanlayıcının taşma biti olarak kullanılmaktadır. Böylece her zamanlayıcı veya sayıcı taşmasında bu bit aktiflenmektedir. Bu özel fonksiyon registerinde bulunan bitlerden diğer birkaçı, zamanlayıcı ve sayıcının kesme üretmesi için programlanabilmektedir.

TCON registeri bit adreslenebilir bir registerdir. Bu registerin bitleri zamanlayıcı/sayıcıları kontrol etmekte kullanılır.

Bit 7 TF1 Zamanlayıcı 1 taşma bayrağı. Zamanlayıcı taştığı anda bu bayrak SET olur. Mikroişlemci ilgili kesme programına sıçradığı anda bu bayrak tekrar temizlenir. Eğer kesme programı yoksa bu bayrak program tarafından temizlenmelidir.

Bit 6 TR1 Zamanlayıcı 1 çalışma kontrol biti. Zamanlayıcı 1 çalıştmaya başlatılmak istendiğinde bu bayrak SET edilir. Bu bayrak SET olduğu sürece zamanlayıcı 1 çalışmaktadır.

Bit 5 TF0 Zamanlayıcı 0 taşma bayrağı. Zamanlayıcı taştığı anda bu bayrak SET olur. Mikroişlemci ilgili kesme programına sıçradığı anda bu bayrak tekrar temizlenir. Eğer kesme programı yoksa bu bayrak program tarafından temizlenmelidir.

Bit 4 TR0 Zamanlayıcı 0 çalışma kontrol biti. Zamanlayıcı 0 çalışmaya başlatılmak istendiğinde bu bayrak SET edilir. Bu bayrak SET olduğu sürece zamanlayıcı 0 çalışmaktadır.

Bit 3 IE1 Harici kesme 1 kenar bayrağı. INT1 pininde yüksekten alçağa düşen bir sinyal görüldüğünde, program INT1 kesme adresi 0013h’e sıçrar.

Bit 2 IT1 Harici kesme 1 INT1 tip belirleme biti. Eğer sinyal yüksekten düşüğe geçtiğinde kesme aktiflenmesi isteniyorsa bu bit SET edilir. Bu bit 0 olduğunda pindeki bir 0 sinyali kesmeyi aktifler.

Bit 1 IE0 Harici kesme 0 kenar bayrağı. INT0 pininde yüksekten alçağa düşen bir sinyal görüldüğünde, program INT0 kesme adresi 0003h’e sıçrar.

Bit 0 IT0 Harici kesme 0 INT0 tip belirleme biti. Eğer sinyal yüksekten düşüğe geçtiğinde kesme aktiflenmesi isteniyorsa bu bit SET edilir. Bu bit 0 olduğunda pindeki bir 0 sinyali kesmeyi aktifler.

TMOD registerindeki bütün bitlerin ayrı ayrı anlamları olmasına rağmen TMOD registeri bit adreslenebilir bir register değildir. Bu register standart iki zamanlayıcının hangi modda çalışacağını kontrol etmekte kullanılan registerdir. Bu register kullanılarak zamanlayıcılar, 16 bit zamanlayıcı, 8-bit tekrar yüklenen zamanlayıcı veya 13 bit zamanlayıcı olarak programlanabilmektedir. Buna ilave olarak zamanlayıcılar, sayıcı olarak ta programlanabilir. Böylece harici bir sinyalin her değişiminde zamanlayıcxının değeri 1 artacaktır.

Bit 7 Gate OR kapısı enable biti.. Zamanlayıcı 1’in çalışmaya başlayabilmesi için bu bitin değerinin 0 olması gereklidir. Yani GATE biti ve TCON registerindeki TR1 biti zamanlayıcı 1’in çalışmaya başlamasını kontrol eder. GATE biti 1 ve TR1 biti 1 ise, zamanlayıcının çalışması INT1 pinindeki sinyale bağlıdır. Bu sinyal 1 olduğu anda zamanlayıcı 1 çalışır.

Bit 6 C/T Sayıcı veya zamanlayıcı seçme biti. Bu bit SET olduğu zaman zamanlayıcı/sayıcı 1 sayıcı modunda çalışmaya başlar. Bu durumda T0 pinine bağlı sinyal sayılmaya başlar.

Bit 3 Gate OR kapısı enable biti.. Zamanlayıcı 1’in çalışmaya başlayabilmesi için bu bitin değerinin 0 olması gereklidir. Yani GATE biti ve TCON registerindeki TR1 biti zamanlayıcı 1’in çalışmaya başlamasını kontrol eder. GATE biti 1 ve TR1 biti 1 ise, zamanlayıcının çalışması INT1 pinindeki sinyale bağlıdır. Bu sinyal 1 olduğu anda zamanlayıcı 1 çalışır.

Bit 2 C/T Sayıcı veya zamanlayıcı seçme biti. Bu bit SET olduğu zaman zamanlayıcı/sayıcı 1 sayıcı modunda çalışmaya başlar. Bu durumda T0 pinine bağlı sinyal sayılmaya başlar.

Bu iki özel fonksiyon registeri zamanlayıcı 0'ı temsil eden özel fonksiyon registerleridir. Bu registerlerin nasıl davranacakları TMOD registerine yazılan kod ile konfigüre edilir. Bilinmesi gereken önemli noktalardan birisi de zamanlayıcıların yalnızca yukarı doğru saymasıdır. TL0 ve TH0 sayıcının sayma değerlerinin bulunduğu registerlerdir.

Bu iki özel fonksiyon registeri zamanlayıcı 1'i temsil ederler. Zamanlayıcı/sayıcı 1’in sayma değerleri bu registerlerde bulunur. Herhangi bir anda sayma değeri okunmak istendiğinde, TL1 ve TH1 sayıcıları nın değerleri değişkenlere okunur. Örneğin kullanacağımız iki değişken TIMERH ve TIMERL olsun.

Bu port giriş/çıkış portlarından birisidir. Bu özel fonksiyon data gözündeki bitlerin herbiri 8051 entegresinin bacaklarından birisine karşılık gelmektedir. Örneğin port1 registerinin 0 nolu biti, entegrenin P1.0 bacağına, 7 nolu bit P1.7 nolu bacağa karşılık gelmektedir. Entegredeki P1 bacaklarından herhangi birisini 1 veya 0 yapmak için, P1 registerinde, entegre bacağına karşılık gelen bit değeri 0 veya 1 yapılır. Dolayısıyla port 1 pinleri bit adreslenebilir pinlerdir. Port 1’e yazmak veya okumak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.

Yukarıdaki komut port 1’ın pinlerinin düşük nibelini 1 yüksek nibelini 0 yapacaktır. Yukarıdaki komut verildikten sonra port 1 pinlerinin değerleri aşağıdaki gibi olacaktır.

Görüldüğü gibi porttan okuma yapmadan önce, bütün port giriş moduna getirilir. Port giriş moduna getirildikten sonra ise okuma işlemi gerçekleştirilir. Yukarıdaki komutlar port 1’e 1 bayt bilgiyi yazmak veya okumakta kullanılır. Daha önce söylediğimiz gibi port 1 istenirse pin pin de kontrol edilebilir. Bit bit kontrol için kullanılabilecek 8051 assembly komutları, SETB bit , CLR bit , CPL bit, MOV bit, C, MOV C, bit komutlarıdır. Aşağıda bu komutların nasıl kullanılabilecğine dair örnekler verilmiştir.

SCON özel fonksiyon registeri 8051 seri giriş/çıkış biriminin davranışını kontrol etmekte kullanılır. Örneğin bu register kullanılarak seri haberleşme hızı (baud rate) belirlenir. Bu registerde, aynı zamanda seri bir karakter başarıyla yollandığında veya başarıyla okunduğunda aktiflenen bayraklar bulunur. Seri port kullanılmak istendiğinde yalnızca SCON registerinin konfigüre edilmesi yeterli olmayabilir. Bu durumda TCON ve TMOD registerlerinde de gerekli değişimler yapılmalıdır. Çünkü seri haberleşme hızını ayarlamak için zamanlayıcılardan birisini kullanmak gerekebilir. Aşağıda SCON registerinin yapısı ve bitleri görülmektedir.

(*) Zamanlayıcı 1 kullanılarak haberleşme hızı seçildiği durumda, eğer PCON.7 biti aktif yapılırsa, haberleşme hızı iki katına yükselmiş olur.

SCON registeri bit adreslenebili bir registerdir. Bu registerin bitleri isimleriyle kullanılabilir. MCS-51 assembly programlama dilinde, bu registerin bitleri tanımlanmış durumdadır.

SM0 ve SM1 bitleri seri haberleşme modunu seçmekte kullanılır. 4 farklı seri haberleşme modu vardır. Seri haberleşme modunun seçilmesiyle haberleşme hızının nasıl hesaplanacağı da belirlenmiş olur. Mode 0 ve Mod 2 de haberleşme hızı kristal frekansı ile orantılı bir sayıdır ve sabittir. Mod 1 ve 3 de ise haberleşme hızı zamanlayıcı 1'in birim zamanda taşma sayısına bağlı olarak değişkendir.

SM2 biti, birden fazla işlemci haberleşmesi bayrağıdır. Genelde 8051 seri hattan bir karakter okuduğunda, RI (alındı kesmesi) bayrağı aktiflenecektir. Böylece program bir karakterin alındığını ve işlenmek üzere hazır olduğunu bilebilecektir. Fakat SM2 biti aktiflenirse, RI bayrağı, ancak okunan 9'uncu bit "1" ise aktiflenecektir. Bu bit gelişmiş seri haberleşme olayı için zaman zaman son derece faydalıdır. Fakat biz hemen tüm programlarımızda bu biti "0" yapacağız Dolayısıyla her karakter okunuşunda, RI bayrağı aktiflecektir.

Bir sonraki bit REN (receiver enable) alıcı aktifle bitidir. Bu bitin anlamı çok açıktır. Eğer seri port üzerinden okuma yapmak istiyorsanız bu biti aktiflemeniz gerekir.

SCON registerinin son 4 biti, seri haberleşme sırasında kullanılan işlem bitleridir. Bu bitler seri portu konfigüre etmek için değil seri yazma/okuma işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır.

TB8 biti mod 2 ve mod 3 de kullanılır. Mod 2 ve mod 3 de toplam 9 bit data yollanıp okunmaktadır. İlk 8 bit karakter değeridir, 9'uncu bit TB8 den okunarak yollanır.

RB8 biti de mod 2 ve mod 3 de kullanılır. Mod 2 ve mod 3 de okuma yapıldığında toplam 9 bit data okunur. Okunan ilk 8 bit SBUF registerine kaydedilir. 9'uncu bit RB8 bitine okunur.

TI (transmit interrupt) yollandı kesmesi bitidir. Program seri porttan bir bilgi yolladığında, değerin seri porttan tamamen yollanması için belli bir zaman geçecektir. Eğer bu karakterin yollanması bitmeden, yeni bir karakter yollanmak üzere SBUF registerine yazılırsa, datalar birbirine karışacaktır. Bunu önlemek için yollama tamanlandı (TI) biti kullanılır. TI biti "1" ise bir önceki karakter yollanmış demektir ve yeni bir karakter yollanmasında sakınca yoktur. Dolayısıyla programcı, yeni bir karakter yollamadan önce TI bitini okuyarak kontrol etmelidir.

RI (receive interrupt) alma kesmesi bitidir. Bu bit de TI bitine benzer bir görev görmektedir. Fakat bu defa, dışardan bir karakter okunduğunda, okumanın bittiğini bildirmek üzere bu bir "1" olmaktadır.

Seri port bafırı, seri port üzerinden dataların yazılmasında ve okunmasında kullanılır. SBUF registerine yazılan herhangi bir değer entegrenin yolla (TXD) bacağı üzerinden seri bilgi halinde yollanılır. Benzer şekilde entegreye oku (RXD) bacağı üzerinden gelen bir bilgi de SBUF registerinde okunmaya hazır bir şekilde tutulur. Yani bir karakter yollanacağı zaman SBUF registerine yazılır. Bir karakter okunacağı zaman ise SBUF registeri okunur. Aşağıda seri porta bir karakter yazılması için verilmesi gereken komutlar görülmektedir.

Seri porttan bir karakter okunması için ise aşağıdaki komutlar verilmelidir.

Bu portta diğer portlar gibi bit adreslenebilir bir porttur. Dış hafıza kullanan devrelerde bu portun görevi, dış adres hattının yüksek baytını sağlamaktır. Mikroişlemci dış program hafızadan kod okuma yaptığı sırada kodun adresinin yüksek baytı bu port tarafından sağlanır. Dış veri veya kod hafızadan MOVX veya MOVC komutlarıyla veri alışverişi sırasında da bu port yine okunacak adresin yüksek baytını sağlama işlevini görür. Port 2 pinlerinin dış hafızaya nasıl bağlandığını görmek için Harward ve Von Neumann mimarisine göre 8051 devre şemalarına bakınız.

Eğer devrede dış hafıza kullanılmayacaksa, bu porrta diğer portlar gibi basit giriş çıkış işlemleri için kullanılabilir. Bu portta Port1 ve Port3 gibi dahili pull-up dirençlerine sahiptir. Bu yüzden dışarıya veri yazarken dış pull-up dirençlerine gerek yoktur. Basit giriş çıkış birimi olarak kullanıldığında, bu özel fonksiyon data gözündeki bitlerin herbiri 8051 entegresinin bacaklarından birisine karşılık gelmektedir. Örneğin port2 registerinin 0 nolu biti, entegrenin P2.0 bacağına, 7 nolu bit P2.7 nolu bacağa karşılık gelmektedir. Entegredeki P2 bacaklarından herhangi birisini 1 veya 0 yapmak için, P2 registerinde, entegre bacağına karşılık gelen bit değeri 0 veya 1 yapılır. Port 2’ye yazmak veya okumak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.

Bu komutla Port2’ye bir seferde 1 bayt veri yazılmıştır. Port2’den bir seferde 1 bayt veri okumak için ise aşağıdaki komutları verebilirsiniz.

Port 2’yi bit bit kontrol etmek için ise 8051 assembly bit komutları, SETB bit , CLR bit , CPL bit, MOV bit, C, MOV C, bit kullanılabilir.

IE özel fonksiyon registeri, kesmelerin aktiflenmesinde ve pasiflenmesinde kullanılan registerdir. Bit 0-1-2-3-4-5-6 , herhangi bir özel kesmeyi aktiflemekte veya pasiflemekte kullanılan bitlerdir. Bit 7 tüm kesmeleri aktiflemek ve pasiflemekte kullanılır. Bu bit pasiflendiğinde, herhangi bir özel kesmeyi aktifleyecek bit 1 olsa bile, kesme pasif kalır.

Bit

İsim

Bit Adresi

Açıklama

AFh

Genel kesme aktifle/engelle

AEh

Tanımsız

ADh

Tanımsız

ACh

Seri kesme aktifle

ET1

ABh

Zamanlayıcı 1 kesmesi aktifle

EX1

AAh

Dış kesme 1 aktifle

ET0

A9h

Zamanlayıcı 0 kesme aktifle

EX0

A8h

Dış kesme 0 aktifle

Herhangi bir kesmeyi aktiflemek için, once hangi kesme aktifleneckse o bit SET edilir. Daha sonra EA biti SET edilir. Örneğin Dış kesme 0’ın çalışmaya başlaması için,

komutları verilir. Bazı yerlerde BIT kontrolü yerine bayt seviyesinde komutlar da görebilirsiniz. Bu sizi şaşırtmasın. Fakat program okunulabilirliği açısından siz yine de BIT komutlarını tercih edin. Yukarıdaki 2 satır kodu, örneğin başka bir kitapta,

veya başka formlarda görebilirsiniz. Bunların hepsinin aynı işi yaptığına dikkat ediniz.

Bu portta diğer portlar gibi bit adreslenebilir bir porttur. Port 3 pinlerinin hepsi çift fonksiyona sahip pinlerdir. Örneğin seri iletişim için kullanılan TxD, RxD pinleri, dış hafıza okuma yazma pinleri WR ve RD, zamanlayıcı/sayıcı pinleri T0 ve T1, Dış kesme pinleri INT0 ve INT1 hep bu portta bulunur. Bütün bu fonksiyonlar, kendi özel fonksiyon registerleri aracılığı ile programlanır. Bu fonksiyonların kullanılmadığı pinler basit giriş/çıkış pinleri olarak kullanılabilir. Port3 de Port1 ve Port2 gibi iç pull-up dirençlerine sahiptir. Bu sebeble bu port basit giriş çıkış için kullanıldığında, harici pull-up dirençlere gerek yoktur. Diğer portlarda olduğu gibi basit giriş/çıkış işlemleri P3 özel fonksiyon registeri aracılığı ile yapılır. Aşağıdaki komutlar P3 pinlerinin P3 özel fonksiyon registeri aracılığı ile nasıl kontrol edilebileceğini göstermektedir.

Bu komutla Port3’e bir seferde 1 bayt veri yazılmıştır. Port3’den bir seferde 1 bayt veri okumak için ise aşağıdaki komutları verebilirsiniz.

Yukarıdaki komut verildikten sonra port 1 pinlerinin değerleri aşağıdaki gibi olacaktır.

Port 3’ü bit bit kontrol etmek için ise 8051 assembly bit komutları, SETB bit , CLR bit , CPL bit, MOV bit, C, MOV C, bit kullanılabilir.

IP özel fonksiyon registeri kesme önceliklerini tanımlamakta kullanılır. Birden çok kesme yaratan bir sistemde, aynı anlı oluşan iki kesmeden hangisin,n daha önce işleme sokulacağını belirlemek gereklidir. 8051 entegresinde bir kesme ya düşük önceliğe (0) yada yüksek önceliğe (1) sahip olarak tanımlanabilir. Örneğin birden fazla kesme kullanan bir sistemde, seri port kesmesini yüksek, diğer tüm kesmeleri düşük öncelikli olarak tanımladığımızı varsayalım. Bu durumda, her bir seri port kesmesi, kesme altprogramının çalışmasını sağlayacaktır. Seri port kesmesi sırasında, başka bir kesme aktif olsa bile önce seri port kesmesi programı tamamlanacaktır. Aşağıda IP registerinin pinleri görülmektedir. Herhangi bir kesmeyi öncelikli yapmak için o kesmenin bitini SET etmek yeterlidir. Örneğin seri port kesmesinin diğer kesmelerden daha öncelikli olmasını istiyorsak,

Program statüsü kelimesi registerinde 8051 komutlarının işlemesine göre, aktiflene ve pasiflenen bayraklar bulunur. PSW registerinde, elde bayrağı, yedek elde bayrağı, taşma bayrağı ve parite bayrağı gibi önemli bitler bulunur. Buna ek olarak PSW registerinde hangi register bankasının kullanılacağını belirlemekte kullanılan bitler bulunur. Bir kesme programı yazıldığında, kesme programı başında program statüsü kelimesini yığına saklamak ve kesme programı sonunda yığından geri almak, pek çok programlama hatasını önleyecektir. Çünkü 8051 komut kümesi komutlarının pek çoğu, PSW registerinin değişmesine yol açar.

8051 matematik işlemlerinin sonucuna göre değişen 4 PSW bitine sahiptir. Bu bitler Carry (elde) biti, Auxillary Carry (yardımcı elde) biti, Overflow (taşma) biti ve Parity (parite) bitleridir. PSW registerinde bunlardan başka RS0 ve RS1 register bank seçme bitleri ve bir tan de programcı kullanımına sunulmuş genel amaçlı bit F0 bulunur.

7 CY Elde bayrağı. Matematik işlemlerde, sıçra, döndür ve bit işlemlerinde kullanılır.

Akümülatör, 8051 registerleri içerisinde en çok kullanılan registerlerden birisidir. Çünkü pek çok 8051 komutu direkt olarak akümülatörü kullanmaktadır. Akümülatör de özel fonksiyon registerlerinden birisidir. Dolayısıyla adresi veya ismi verilerek erişilebilir. Örneğin MOV A, #20h komutu ile MOV E0h, 20h komutu aynı işlemleri yapar. Bununla beraber birini komutu kullanmayı tercih etmeliyiz. Çünkü birinci komutun makina kodu karşılığı 2 bayt, fakat ikinci komutun makina kodu karşılığı 3 bayttır.

B registeri 8051 komut kümesi içerisinde, çarpma ve bölme işlemlerinde kullanılan bir registerdir. Fakat bu register aynı zamanda geçici dataların saklanması içinde sıklıkla kullanılır.

4. 8051 Özel Fonksiyon Registerleri